Làm sao nói về AS Vietnam (Association Sportive Vietnam) ? Quả đây không phải là một chủ đề dễ dàng. Đó là một hội đoàn đã được Tổng Hội Sinh Viên Việt Nam tại Paris thành lập nhưng đó cũng là một Ban Thể Thao nằm trong Tổng Hội. Câu chuyện này thực sự khá lạ đấy ! Và tại sao lại thành lập nó ?

Có lẽ đơn giản nhất là bắt đầu từ khởi nguồn. Có một thời gian rất lâu trong một thiên hà xa xôi, rất xa xôi… Ồ không! Không phải vậy ! Nhưng mà đâu đó cũng có một chút sự thực !

Một ít lịch sử

Vào những năm sáu mươi của thế kỷ trước, có các thanh niên Việt Nam sang Pháp du học. Dần dà số sinh viên tăng lên, họ có mặt ở khắp nơi trên nước Pháp, đặc biệt là ở Lille, Bordeaux, Lyon, Besançon, Grenoble, Montpellier, Toulouse và tất nhiên là Paris. Và vào năm 1964, Tổng Hội Sinh Viên Việt Nam tại Paris được thành lập để tạo điều kiện gặp gỡ và giúp đỡ những người trẻ xa quê nhà này.

Năm 1965, ba hội sinh viên (Lyon, Grenoble, Montpellier) đã nảy ra ý tưởng tổ chức các ngày thể thao tại Lyon, trong kỳ nghỉ lễ Phục Sinh, nơi các cuộc thi bóng đá, bóng chuyền và bóng bàn đã diễn ra. Những cuộc gặp gỡ thể thao này thực ra là những cơ hội để các sinh viên gặp gỡ và nối kết tình bằng hữu trong bối cảnh vui vẻ của các cuộc tranh đua thể thao.

Đó là một thành công lớn. Đến độ năm sau, những ngày thể thao này đã được tổ chức lại, vẫn ở Lyon, nhưng với sự tham gia thêm của ba hội đoàn khác : Paris, Toulouse và Bordeaux. Trong trận đấu bóng tròn khai mạc, Phạm Tất Đạt đã ghi bàn mở tỷ số cho AGEVP trước Lyon, nhưng điều này không ngăn cản sự thất bại của Paris.

Sự kiện thể thao lại tiếp tục thành công lớn. Sang năm 1967, các ngày thể thao kiểu này lại diễn ra, nhưng lần này tổ chức ở Grenoble với sự tham gia của Lille, Besançon và Genève (Thụy Sĩ) đồng thời có thêm các môn thể thao bổ sung như bóng rổ và quần vợt. Vào năm 1968, các ngày này được cho diễn ra ở Besançon với sự hiện diện thêm của Liège (Bỉ), Bruxelles (Bỉ) và Lausanne (Thụy Sĩ).

Các cuộc tranh đua thể thao xảy ra vào buổi sáng, buổi tối dành cho sinh hoạt quanh lửa. Thế là Đại Hội Thể Thao Sinh Viên Việt Nam Âu Châu đã ra đời. Ngay từ thuở đầu đã có các cuộc tranh đua thể thao qui tụ phái nữ và các bộ môn Điền Kinh cũng được cho diễn ra. Sau này, sinh hoạt được đổi tên thành Đại Hội Thể Thao Việt Nam Âu Châu và được tổ chức liên tục đến năm 1999.

Quan trọng là tham gia… và cũng là chiến thắng

Đại Hội Thể Thao bắt đầu trở nên giống như một Thế vận hội ngoại trừ việc chúng diễn ra hàng năm thay vì cứ bốn năm một lần. Và mỗi năm, chúng thay đổi địa điểm tùy theo đoàn thể tổ chức. Các hội đoàn cử một hay nhiều hơn phái đoàn tham dự và mỗi đoàn đặt mục tiêu giành càng nhiều huy chương càng tốt.

Năm 1970, tới lượt Paris tổ chức Đại Hội Thể Thao Sinh Viên Việt Nam Âu Châu. Trách nhiệm này đã được giao cho Vũ Tiến Vượng, với phụ tá là Nguyễn Ngọc Danh, trong nhiệm kỳ của chủ tịch Bùi Ngọc Vũ. Các cuộc tranh đua diễn ra tại Jouy en Josas, tận dụng cơ sở hạ tầng của HEC (Hautes Etudes Commerciales – Cao Học Thương Mại). Tổng Hội đã chuẩn bị thật nghiêm túc phái đoàn lực sĩ nhưng cũng biết sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh từ hội Orsay vì hội này có khả năng thu hút nhiều vận động viên mạnh bằng cách cho phép họ tập luyện suốt năm. Ý tưởng đem đến cho các vận động viên của mình phương tiện tham gia Đại Hội Thể Thao bắt đầu nảy nở trong tâm trí của anh chị em đang điều hành Tổng Hội từ đó.

Tuy nhiên khi chế độ Việt Nam Cộng Hòa thất thủ vào nam 1975, bối cảnh chung có phần nào thay đổi. Đến sinh hoạt với Tổng Hội không chỉ là những sinh viên thần túy mà còn có nhiều thanh niên tỵ nạn. Các thanh niên tỵ nạn này hiện diện khắp Âu Châu và phẩm chất cũng như cường độ của Đại Hội Thể Thao Việt Nam Âu Châu gia tăng. Các phái đoàn đến từ Đức, Đan Mạch, Na Uy, v.v… tham gia nhiều hơn.

Nhu cầu tập luyện kỹ càng khiến Tổng Hội quyết định thành lập Đoàn Thể Thao để điều hành việc mướn các cơ sở tập dợt và thi đấu một cách có cấu trúc hơn.

Đoàn ra đời

Năm 1981, trong nhiệm kỳ của chủ tịch Lâm Hoài Hiếu, Đoàn Thể Thao THSV VN Paris được thành lập.

Trích từ Công Báo ngày 27 tháng 5 năm 1981, mục Hội đoàn ngoại quốc :
“11 tháng 5 năm 1981. Quyết định của Bộ trưởng Nội vụ. (Giấy phép được đăng ký tại cơ quan cảnh sát vào ngày 15 tháng 5 năm 1981). Section sportive de l’Association Générale des Etudiants Vietnamiens de Paris (Đoàn Thể Thao Tổng Hội Sinh Viên Việt Nam tại Paris). Mục đích : khuyến khích thể thao trong cộng đồng người Việt ở Paris. Trụ sở : 51, rue Damesme, 75013 Paris”.

5 thành viên sáng lập của Đoàn Thể Thao là: Nguyễn Xuân Vũ, Trương Như Phong, Nguyễn Như Lưu, Lê Tất Tố và Đỗ Đăng Liêu. Họ đã được tập hợp trong bức ảnh chụp vào năm 1980 tại thao đường của trường Centrale Paris ở thị xã Châtenay-Malabry. Hiện nay, bộ 5 này đã phân tán ở Mỹ, Canada và Úc.

Niên khóa 81-82, có những trưởng bộ môn sau đây :

• Điền kinh : các lực sĩ trong ban tự điều hành
• Vũ cầu : Lương Anh Tuấn ‘Tuấn xôi’, Trương Trọng Kiệt, Lê Thị Bích Thuận
• Bóng rổ : Bùi Thế Thưởng Hải
• Bóng tròn : Vũ Quốc Lưu, Chung Phước Lộc, Nguyễn Văn Thới
• Bơi lội : Châu Ngọc Thắng ‘Thắng rừng’
• Bóng bàn : Nguyễn Hoàn Phúc, Lê Văn Tiềng
• Quần vợt : Đặng Quốc Ấn
• Bóng chuyền : Nguyễn Như Lưu, Đinh Bình

Sau khi thành lập, Đoàn Thể Thao được thành phố cấp cơ sở để các thành viên tập dợt. Đoàn cũng đã đăng ký với nhiều Liên đoàn thể thao Pháp nhằm tham gia các giải đấu chính thức. Các thành viên của Đoàn chỉ là những công dân Pháp gốc Việt và Đoàn Thể Thao dần dần hòa nhập vào đời sống xã hội địa phương.